รายงานการประเมินการเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือต่อการระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 ของสถานพยาบาลโดยใช้กลไกและระบบสนับสนุนของยุทธศาสตร์ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุข พ.ศ. 2561-2564

โรคติดเชื้อ COVID-19 เป็นโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจที่มีการแพร่ระบาดไปทั่วโลก ในปัจจุบัน มีผู้ติดเชื้อสะสมถึง 280 ล้านคน และมีผู้ป่วยเสียชีวิตสะสมสูงถึง 5 ล้านคน (ข้อมูลถึงวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2565) การระบาดของโรคดังกล่าว นับเป็นภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข กล่าวคือสถานพยาบาลในหลายพื้นที่ประสบกับปัญหาการเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็วของผู้ป่วยที่ติดเชื้อและผู้ที่จำเป็นต้องรับบริการอื่น ๆ เช่น  การรับวัคซีนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันโรค ในขณะที่สถานพยาบาลมีทรัพยากร อันได้แก่ บุคลากร อุปกรณ์ทางการแพทย์ ยา เวชภัณฑ์ งบประมาณ รวมถึงข้อมูลที่จำเป็นอย่างจำกัดจนถึงขั้นขาดแคลนในบางพื้นที่ ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความล้มเหลวในการดำเนินงานของระบบบริการทางสาธารณสุข หากไม่มีมาตรการบริหารจัดการที่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งการป้องกันการแพร่เชื้อ COVID-19 ที่เกิดขึ้นในสถานพยาบาล

จากสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 ที่มีความรุนแรงและยังคงมีการระบาดอย่างต่อเนื่อง จึงมีความจำเป็นที่สถานพยาบาลและระบบบริการทางสาธารณสุขในภาพรวมจะต้องเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือต่อการระบาดของโรคติดเชื้อในระยะต่อไป สำหรับการป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับบุคลากรสาธารณสุขและผู้ป่วย/ประชาชนที่มารับบริการที่สถานพยาบาลนั้น ประเทศไทยมียุทธศาสตร์ความปลอดภัยของผู้ป่วยและบุคลากรสาธารณสุข ตั้งแต่ พ.ศ. 2561 โดยสถานพยาบาลหลายแห่งได้ประกาศนโยบายเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ความปลอดภัยฯ ซึ่งอาจมีส่วนช่วยให้สถานพยาบาลในการเตรียมความพร้อมได้ดียิ่งขึ้น ดังนั้น สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) จึงมอบหมายให้โครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) ศึกษาบทบาทของกลไกและระบบสนับสนุนตามที่ระบุในยุทธศาสตร์ความปลอดภัยฯ ในการเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือต่อการระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 ของสถานพยาบาล ทั้งนี้ เพื่อจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายอันจะเป็นประโยชน์ในกรณีที่เกิดสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขจากการระบาดของโรคติดเชื้อในอนาคต